Το πολύπαθο νησί

Ένα ξεχασμένο διαμάντι της ρωσικής ταξιδιωτικής γραμματείας, αναγεννημένο στην ελληνική γλώσσα με την επιμέλεια και τη ματιά δύο σύγχρονων Κυπρίων μελετητών.

Το 1915, εν μέσω ραγδαίων γεωπολιτικών αλλαγών, ο Ρώσος συγγραφέας και δημοσιογράφος Μιχαήλ Κ. Περβούχιν δημοσιεύει τις εντυπώσεις του, από μια παλαιότερη επίσκεψή του στην Κύπρο, στο εμβληματικό περιοδικό Φύση και Άνθρωποι της Αγίας Πετρούπολης. Το αποτέλεσμα είναι ένα συναρπαστικό ταξιδιωτικό δοκίμιο, που διασταυρώνει την ιστορική δημοσιογραφία με τον λογοτεχνικό στοχασμό. Ο Περβούχιν, με γλώσσα ποιητική, εικονογραφεί το νησί και τους ανθρώπους του, εντάσσοντας τις παρατηρήσεις του στο μεγάλο κάδρο της βυζαντινής, φραγκικής, οθωμανικής και βρετανικής ιστορίας της Κύπρου.

Το κείμενο, άγνωστο στη σύγχρονη κυπριακή και ρωσική βιβλιογραφία, μεταφράζεται για πρώτη φορά στα ελληνικά από τον συγγραφέα και ποιητή Μπάμπη Αναγιωτό, ο οποίος συνοδεύει τη μετάφραση με πλούσια ιστορικά σχόλια και διαφωτιστικές επεξηγήσεις. Την έκδοση προλογίζει ο ιστορικός ερευνητής Ανδρέας Κοκκινόφτας, του οποίου η πρόσφατη ενασχόληση με το corpus των Ρώσων περιηγητών στην Κύπρο προσφέρει πολύτιμο επιστημονικό και φιλολογικό πλαίσιο.

Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου, η Κύπρος προβάλλει ως γέφυρα Ανατολής και Δύσης, ως τόπος γεωστρατηγικής σημασίας και πολιτισμικής μνήμης. Παράλληλα, το έργο φωτίζει τις βαθύτερες πνευματικές διαστάσεις της ρωσικής περιηγητικής παράδοσης και τον τρόπο με τον οποίο το ρωσικό στοιχείο αποτύπωσε το νησί στο φαντασιακό του.

Ένα βιβλίο-ψηφίδα στην ανάδειξη της αθέατης Κύπρου, που συνδέει τη λογοτεχνία με την ιστοριογραφία, τον ρομαντισμό με τη γεωπολιτική και το ρωσικό με το ελληνικό πολιτικό γίγνεσθαι.

Η έκδοση περιλαμβάνει και το πρωτότυπο κείμενο σε φωτογραφική αναπαραγωγή, όπως τυπώθηκε το 1915, αναδεικνύοντας την Κύπρο ως γέφυρα Ανατολής και Δύσης και φωτίζοντας μια σπάνια πτυχή της ρωσικής περιηγητικής παράδοσης.

—-

(Άρθρο από το εικονογραφημένο περιοδικό επιστήμης, τέχνης και λογοτεχνίας Φύση & Άνθρωποι / Αφιέρωμα στην Κύπρο, Τεύχος 42, 20 Αυγούστου 1915, Αγία Πετρούπολη)