Ιχνογράφημα Ανθρώπινης Φιγούρας

 Η «φιγούρα ταύτισης» και η «φιγούρα του σημαντικού Άλλου» αποτελούν τα βασικά δομικά στοιχεία της ψυχοδιαγνωστικής – προβολικής δοκιμασίας του Ιχνογραφήματος Ανθρώπινης Φιγούρας των ενηλίκων. Ο εξεταζόμενος ζωγραφίζει δύο φιγούρες, μία πρώτη και κατόπιν μία δεύτερη. Μέσα από την πρώτη αναπαριστά συνήθως τον εαυτό του ενώ μέσα από την άλλη αντανακλώνται οι σχέσεις του με τα σημαντικά για εκεί¬νον πρόσωπα – «αντικείμενα». Οι σχέσεις αυτές ονομάζονται αντικειμενότροπες και χαρακτηρίζονται από πρωτογενή και δευτερογενή στοιχεία. Έτσι, μέσα από το ιχνο-γράφημα αντανακλάται η «θέση» του υποκειμένου στον κόσμο, η εαυτοαντίληψή του αλλά και η ποιότητα των σχέσεών του με τη γύρω πραγματικότητα. Στις δημιουργίες των ενηλίκων, όσο περισσότερα πρωτογενή στοιχεία συναντάμε, τόσο πιο πολλά στοι¬χεία ψυχοπαθολογίας εντοπίζουμε. Το εντυπωσιακό είναι πως όλες αυτές οι εκφορές συμβαίνουν ασυνείδητα. Το έργο του ψυχολόγου είναι να τις αποκωδικοποιήσει και να τις ερμηνεύσει λαμβάνοντας συγχρόνως υπόψη του την προσωπική ιστορία του κάθε ενήλικα εξεταζόμενου.

 

Το εγχειρίδιο «Ιχνογράφημα Ανθρώπινης Φιγούρας» του Τσέχου Ψυχολόγου Ζντένεκ Άλτμαν σε μετάφραση της κλινικής ψυχολόγου Άννας Τσακαλίδου περιέχει λεπτομερείς οδηγίες χορήγησης της δοκιμασίας, τους τρό¬πους ερμηνείας, την τυπική και ποιοτική ανάλυση των σημαντικών στοιχείων και την ερ¬μηνεία συμβόλων. Εκτός από την ανάλυση των ιχνογραφημάτων των ενηλίκων υπάρ¬χει και αναφορά και για την ανάλυση των ιχνογραφημάτων των παιδιών, των ατόμων με νοητική καθυστέρηση και όσων έχουν κάποια οργανική δυσλειτουργία εγκεφάλου. Ο αναγνώστης θα βρει και παραδείγματα λεπτομερούς ψυχολογικής εκτίμησης 37 ιχνογραφημάτων ενηλίκων, τα περισσότερα εκ των οποίων πάσχουν από κάποιου τύ¬που ψυχική διαταραχή.

Εν κατακλείδι, η ελληνική έκδοση του εγχειρίδιου «Ιχνογράφημα Ανθρώπινης Φιγούρας» του Ζντένεκ Άλτμαν φιλοδοξεί να προσφέρει στην ελληνική βιβλιογραφία και επιστημονική κοινότητα ένα χρήσιμο εργαλείο στην κατανόηση και ερμηνεία των εν γένει, ψυχοπαθολογικών συμπεριφορών.