Ο κόσμος σαν πανηγύρι

«Με ευνόησε η τύχη να μοιραστώ μαζί τους τις μαγευτικές, πολύχρωμες, πολύβουες λαϊάλι αλ κιμπίρα (μεγάλες νύχτες) των μαουάλεντ (πανηγυριών) σε ιστορικά τζαμιά του Καΐρου, της Αλεξάνδρειας και της Τάντας, που απουσιάζουν από τα συνήθη τουριστικά αξιοθέατα. Ένα πρωτοφανέρωτο κάθε φορά ταξίδι μέθεξης σε τόπους και ανθρώπους που ήταν αόρατοι στον ξένο, ακόμη και σε κάποιον που ζούσε για καιρό στην Αίγυπτο».

Όπως γράφει στον πρόλογό του στην έκδοση, ο Ηρακλής Παπαϊωάννου, επιμελητής του Μουσείου Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, στα πανηγύρια αυτά, τα μούλεντ όπως αποκαλούνται, «το τελετουργικό συνήθως διαρκεί μέρες και εκδηλώνεται, κατά βάση, σε ανοικτούς δημόσιους χώρους πλησίον ενός τζαμιού που εορτάζει, για να κορυφωθεί με τον χορό ζικρ».

Ο Μανώλη Μαραγκούλης, «μετουσιώνοντας» δηλαδή «το αρχέγονο σε ορατό και αισθητό σημείο αναφοράς», σύμφωνα με την Αγγελική Ζιάκα, Καθηγήτρια Ισλαμικών Σπουδών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, που επίσης προλογίζει την έκδοση, «με τις φωτογραφίες του, μας μεταφέρει το βίωμα και την άρρητη εμπειρία των απλών και καθημερινών ανθρώπων της Αιγύπτου, κατά τους εορτασμούς των Γενεθλίων του Προφήτη του Ισλάμ, του Μωάμεθ».

Οι ατμοσφαιρικές φωτογραφίες του Λευκώματος παρατίθενται μονοσελίδα ή δισέλιδα, με εστίαση σε λεπτομέρειες που επιτείνουν, κατά τον συγγραφέα και στιχουργό Θωμά Κοροβίνη στον δικό του πρόλογο, την ποιητικότητα «της σπαρταριστής και μαζί μυστικής ζωής, όπως αποτυπώνονται στις εκφράσεις των προσώπων», σε «χορογραφίες πάθους και στάσιμα απόκρυφων και αιματοβαμμένων βίων αγίων και καθαρμάτων», «συντελώντας στην επαναθαυματοποίηση ενός κόσμου, σαν τον σημερινό, που […] οδηγεί στην απομάγευση των πάντων».

Οι φωτογραφίες διαλέγονται, επίσης, με ποιήματα του Μιχάλη Γκανά και αποσπάσματα από τις Ακυβέρνητες Πολιτείες του Στρατή Τσίρκα, το δε Λεύκωμα ολοκληρώνεται με απόσπασμα από τη μελέτη του Βρετανού οριενταλιστή, μεταφραστή αραβικής γλώσσας και λεξικογράφου Edward William Lane, The manners & customs of the modern Egyptians.

Εν κατακλείδι, το Φωτογραφικό Λεύκωμα Ο κόσμος σαν πανηγύρι φέρνει στο φως έναν πολιτισμό σπάνιας εσωτερικότητας, καταργώντας τα σύνορα ανάμεσα στον παρατηρητή και τον μετέχοντα, ανασυνθέτοντας τον μαγεμένο κόσμο της Ανατολής, με σεβασμό και αισθαντικότητα.