Η Ιστορία της σύγκρουσης Επιστήμης και Χριστιανισμού

 

To μνημειώδες δίτομο έργο του Andrew Dickson White (1832- 1918), History of the Warfare of Science with Theology in Christendom, αποπειράθηκε να αναδείξει το διαχρονικό χάσμα μεταξύ της χριστιανικής θεολογίας και της επιστημονικής σκέψης, μέσα στο πλαίσιο των αντιλήψεων και της επιστημονικής προόδου της εποχής του. Ιστορικοί του εικοστού αιώνα το χαρακτήρισαν ως ένα από τα πιο επιδραστικά κείμενα αναφορικά με τις συγκρουσιακές σχέσεις επιστήμης και θρησκείας, που ταυτόχρονα υπερτονίζει την αρνητική επίδραση του χριστιανικού ιερατείου που εμποδίζει τον εκσυγχρονισμό της ανθρωπότητας μέσω των εργαλείων του ορθού λόγου και της επιστημονικής σκέψης.

 

Το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας αποτελεί μέρος της εργασίας του Αμερικανού ελευθερόφρονα στοχαστή, γνωστοποιώντας στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό το υλικό εκείνο που αφορά στις θεματικές της δημιουργίας του κόσμου και της θεωρίας της εξέλιξης. Αυτές οι θεολογικές από τη μία και επιστημονικές από την άλλη θέσεις είναι που πρακτικά υψώνουν ένα αδιαπέραστο –κατά τον συγγραφέα– τείχος ανάμεσα σε δύο διαφορετικούς και διαχρονικά συγκρουόμενους μεταξύ τους κόσμους. Μια άποψη άκρως επίκαιρη, ιδίως σε μία χρονική περίοδο που και στη χώρα μας επιχειρούνται από πολύ συγκεκριμένους κύκλους ποικίλες απόπειρες ανάδειξης μιας εντυπωσιακής σύγκλισης της χριστιανικής θεολογίας και των επιστημονικών εξελίξεων.

 

Το βιβλίο του White έρχεται σήμερα να μας διηγηθεί μία άκρως ενδιαφέρουσα πτυχή αυτής της λησμονημένης μάχης του πνεύματος που δόθηκε πριν από ενάμιση, περίπου, αιώνα.

 

«Πρέπει κάποτε να ξεδιαλύνουμε τι είμαστε. Μέτοχοι του ορθού λόγου ή της θρησκευτικής αυταπάτης; Προπάντων, ας μη βολευόμαστε κάπου στη μέση: επιστήμονες μ’ ένα καντηλάκι στα εικονίσματα…»

 

(Πέτρος Παπαγεωργίου, Φυσιοκράτης ή Δεισιδαίμων;, Σειρά Lux Orbis)