Αϊβαλί

Μικρασιατική Καταστροφή. Ξεριζωμός. Χαμένες πατρίδες. Συνθήκη της Λοζάνης. Η πρώτη μεγάλη ανταλλαγή πληθυσμών στη σύγχρονη ιστορία. Εκατομμύρια τραγωδίες, αμέτρητες ιστορίες κυνηγημένων ψυχών. Τις περισσότερες δεν τις μάθαμε ποτέ. Άλλες πάλι, αυτές που οι πρόσφυγες αφηγήθηκαν στα παιδιά και στα εγγόνια τους, σιγά σιγά μπερδεύονται, βυθίζονται στη λήθη, χάνονται. Ελάχιστες από αυτές καταγράφηκαν στο χαρτί. Ελάχιστες σώθηκαν, για να ορθώσουν τη μνήμη απέναντι στα ανθρώπινα λάθη που, όσο ξεχνιούνται, επαναλαμβάνονται.

Εκεί, στα υδάτινα σύνορα, στο στενό πέρασμα ανάμεσα στη Λέσβο και στα μικρασιατικά παράλια, ξετυλίγονται τέσσερις από αυτές τις ιστορίες. Τέσσερις Αϊβαλιώτες αφηγούνται. Τρεις Έλληνες κι ένας Τούρκος: Φώτης Κόντογλου, Ηλίας Βενέζης, Αγάπη Βενέζη-Μολυβιάτη, Αχμέτ Γιορουλμάζ.

Δέκα χρόνια μετά την πρώτη έκδοση του Αϊβαλί, το graphic novel αποκτά νέα ζωή μέσα από την παρούσα, διακριτικά αναθεωρημένη έκδοση της Διόπτρας. Με υλικό και εικόνες από αυτή την ιδιαίτερα πλούσια όσο και συναισθηματικά φορτισμένη πορεία. Εθνικός και θρησκευτικός φανατισμός, μισαλλοδοξία, επαναχάραξη συνόρων, εξοπλισμοί και πόλεμοι, διωγμοί, πρόσφυγες… Το Αϊβαλί σήμερα, σε έναν κόσμο που αλλάζει και πάλι ραγδαία, πιο επίκαιρο από ποτέ.