Διεθνείς εμπορικές συμφωνίες

Το διεθνές εμπόριο έχει, εδώ και δεκαετίες, κομβική σημασία για την οικονομική ανάπτυξη και τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των εθνών και των περιφερειών παγκοσμίως. Για τις περισσότερες από τις προηγμένες χώρες, το εμπόριο έχει συμβάλλει στην αύξηση του βιοτικού επιπέδου, ενώ για τις περισσότερες αναδυόμενες οικονομίες, η ανάπτυξη ξεκίνησε μετά την ενσωμάτωσή τους στην παγκόσμια οικονομία. Η οικονομική εξήγηση είναι απλή: το διεθνές εμπόριο διευκολύνει την εξειδίκευση, την αύξηση της αποτελεσματικότητας και τη βελτίωση της παραγωγικότητας κάτι που είναι αδύνατο σε κλειστές οικονομίες. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια παρατηρείται σημαντική επιβράδυνση του παγκόσμιου εμπορίου και το παγκόσμιο σύστημα δέχεται ολοένα και περισσότερες επικρίσεις από πολιτικούς τόσο της δεξιάς και όσο και της αριστεράς. Τα οφέλη των ανοικτών αγορών, η συνέχιση της διεθνούς συνεργασίας και η χρησιμότητα πολυμερών οργανισμών όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου (WTO), το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και η Παγκόσμια Τράπεζα έχουν όλα τεθεί υπό αμφισβήτηση. Ενώ η παγκοσμιοποίηση είχε γενικά θετική επίδραση στη συνολική παγκόσμια ευημερία, έχει επίσης γίνει αντιληπτή από το κοινό ως επιζήμια για τις κοινότητες και τις κοινωνικές τάξεις στον βιομηχανικό κόσμο, ανοίγοντας, για παράδειγμα, το δρόμο στο Brexit και στην έξοδο των ΗΠΑ από την εταιρική σχέση Trans-Pacific Partnership.

Σκοπός αυτού του τόμου είναι να εξετάσει τις διεθνείς και περιφερειακές προτιμησιακές εμπορικές συμφωνίες (PTA), οι οποίες εξασφαλίζουν στις χώρες που συμμερίζονται τα ίδια συμφέροντα ένα πιθανό μέσο για να συνεχίσουν να απολαμβάνουν τα οφέλη της οικονομικής ελευθερίας και της επέκτασης του εμπορίου. Ποια είναι τα πλεονεκτήματα και οι αδυναμίες αυτών των συμφωνιών και πώς μπορούν να διατηρήσουν την ανάπτυξη και την ευημερία για τα μέλη τους σε ένα ολοένα και πιο απαιτητικό παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον; Το εγχειρίδιο χωρίζεται σε δύο μέρη. Το πρώτο μέρος, Διεθνή Θέματα, αναλύει θεματικές όπως ο WTO, οι εμπορικές συμφωνίες και η οικονομική ανάπτυξη, τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, η ασφάλεια και τα περιβαλλοντικά ζητήματα, καθώς και οι PTA και οι αναπτυσσόμενες χώρες. Το δεύτερο μέρος εξετάζει περιφερειακές και ειδικές, ανά χώρα, συμφωνίες και ζητήματα, συμπεριλαμβανομένων των NAFTA, CARICOM, CETA, της Συμμαχίας του Ειρηνικού, της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της EFTA, ECOWAS, SADC, TTIP, RCEP και της TPP (τώρα CPTPP), τις πολιτικές χωρών όπως η Ιαπωνία και η Αυστραλία, καθώς και τις συμφωνίες εταιρικής σχέσης και τις αναπτυσσόμενες χώρες.