Το ευρωπαϊκό θέατρο από τον 17ο έως τον 19ο αιώνα Από τον κλασικισμό μέχρι τον ρομαντισμό (2η Έκδοση)

Περιγραφή:

Στο βιβλίο επιχειρείται μια κριτική αναδρομή στην ιστορία του ευρωπαϊκού θεάτρου από τον 17ο έως και τα μέσα περίπου του 19ου αιώνα. Η αναδρομή ξεκινά από το θέατρο της εποχής του γαλλικού Κλασικισμού και του Μπαρόκ, συνεχίζεται με το θέατρο της Αγγλικής Παλινόρθωσης (1660-1680) και περνάει στην περίοδο του Διαφωτισμού (1670-1770). Αν και ο Διαφωτισμός εξαπλώθηκε σε όλη την Ευρώπη, στο εγχειρίδιο παρουσιάζονται μόνο οι χώρες με τη σημαντικότερη θεατρική δραστηριότητα, δηλαδή η Γαλλία, η Γερμανία, η Αγγλία και η Ιταλία. Στο τέλος εξετάζεται το θέατρο του Ρομαντισμού στη Γερμανία, στη Γαλλία και στην Αγγλία μέχρι το 1850 περίπου. Η τελευταία ενότητα κλείνει με την εξέταση ενός δραματικού είδους συγγενικού προς τον Ρομαντισμό, του μυθιστορηματικού δράματος ή μελοδράματος, το οποίο, μέσα από διάφορες μεταλλάξεις, επιβιώνει μέχρι σήμερα στον κινηματογράφο και στην τηλεόραση.

Για να μην κατακλυστεί ο αναγνώστης από μια σωρεία πληροφοριών, έγινε επιλογή των θεατρικών εξελίξεων από το 1600 μέχρι το 1850. Εντούτοις, καταβλήθηκε προσπάθεια να καλυφθούν όσο το δυνατόν περισσότερες πλευρές του θεατρικού φαινομένου: θίασοι, ηθοποιοί, συγγραφείς, θεατρικά κτίρια, σκηνογραφία, κοστούμια, δραματουργία, καθώς και λαϊκά θεάματα. Έμφαση δόθηκε κυρίως στις ιδεολογικές τάσεις που χαρακτήρισαν τη θεατρική δημιουργία κάθε εποχής. Στο σημείο αυτό είναι εμφανής η επιρροή δύο σύγχρονων διανοούμενων με αντίθετες μεταξύ τους αντιλήψεις: του ορθολογιστή Παναγιώτη Κονδύλη και του πιο φιλορομαντικού Ησαΐα Μπέρλιν.

Παρά το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια των 250 ετών που εξετάζονται, ο πολιτισμικός χάρτης της Ευρώπης δεν έμεινε ποτέ σταθερός και η θεατρική δημιουργία έγινε αντικείμενο αλλεπάλληλων επιδράσεων (τόσο ιδεολογικών όσο και ιστορικών, πολιτικών και οικονομικών), επιχειρήθηκε να διατηρηθούν κάποιοι σταθεροί θεματολογικοί άξονες ανάλυσης, ώστε να επιτευχθεί η γνωστική συνοχή που είναι απαραίτητη για την αφομοίωση του υλικού που παρουσιάζεται. Οι άξονες αυτοί είναι:

    Η διαμόρφωση των διαφόρων ρευμάτων της τέχνης με βάση την εκάστοτε κοσμολογική θεώρηση του κόσμου.
    Η σχέση της θεατρικής δημιουργίας με την πολιτική και την ιδεολογία των ηγεμονικών τάξεων (της αριστοκρατίας αρχικά και της αστικής τάξης στη συνέχεια).
    Η σύλληψη του δραματικού χαρακτήρα με αναφορά στην ευρύτερη αντίληψη της κάθε εποχής για την ανθρώπινη προσωπικότητα.
    Η σημασιοδότηση του συναισθήματος από κάθε ρεύμα.
    Οι τάσεις γύρω από τη μορφολογική δόμηση των δραματικών έργων.
    Η παρουσία της γυναίκας ως δραματικής ηρωίδας, ως καλλιτέχνιδας (ηθοποιού, συγγραφέα) και ως θιασάρχη.
    Η πρόσληψη του σαιξπηρικού δράματος από κάθε καλλιτεχνικό ρεύμα.