Ιατρική Εμψύχωση Υποψηφίων Ανωτάτων Σχολών

Η προετοιμασία για τις εισαγωγικές εξετάσεις σε μια ανώτερη ή ανώτατη σχολή απαιτεί ιδιαίτερη προσπάθεια και στερήσεις. Ο υποψήφιος για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα κάνει αφύσικη ζωή, μελετώντας συνεχώς. Επί πλέον η ανασφάλεια και η αβεβαιότητα που συνοδεύει το εγχείρημα του, μπορεί να αναπτύσσουν σ’ αυτόν έντονο άγχος, που αρκετές φορές γίνεται μόνιμη αγωνία.

Μετά τις εισαγωγικές, εφ’ όσον ο υποψήφιος έχει θετικά αποτελέσματα, η χαρά της επιτυχίας σβήνει τις παλιές στεναχώριες. Αν όμως υπάρξει αποτυχία και αναγκαστεί ο υποψήφιος να ξαναδώσει εξετάσεις, η ένταση και το άγχος του παρατείνονται χρονικά και είναι δυνατόν να δημιουργήσουν συμπτώματα που μπορεί να είναι οργανικής ή λειτουργικής προέλευσης.

Οι γιατροί όλων των ειδικοτήτων εξετάζουν νέους με ενοχλήματα που αφορούν το πεδίο της ειδικότητας τους, που δεν έχουν οργανικό υπόστρωμα. Ως ωτορινολαρυγγολόγος έχω εξετάσει εκατοντάδες νέους που μου παραπονούνταν για επίμονους πονοκεφάλους (πίστευαν ότι είχαν ιγμορίτιδα), ζάλες, ιλίγγους, ημικρανίες, αίσθημα κομπιάσματος στο λαιμό (πίστευαν ότι έχουν κάτι σοβαρό στο λάρυγγα τους) ή πνιξίματος στο λαιμό, δυσχέρειες στην κατάποση και στην αναπνοή (δεν χορταίναν αέρα).

Παίρνοντας λεπτομερές ιατρικό και κάνοντας πλήρη κλινική και εργαστηριακή εξέταση δεν αποκαλύπτονταν καμιά οργανική πάθηση. Οι νέοι, μεταξύ των άλλων ανέφεραν, είτε ότι προετοιμάζονταν για τις εισαγωγικές εξετάσεις ή ότι είχαν δώσει ανεπιτυχείς εισαγωγικές εξετάσεις και είχαν ξαναρχίσει τη μελέτη, αφού δεν πέτυχαν το στόχο τους. Είναι γνωστό ότι το άγχος*, το στρες* και η κατάθλιψη* μπορούν να σωματοποιηθούν, δηλαδή μπορούν να προκαλέσουν συμπτωματολογία από διάφορα οργανικά συστήματα του σώματος, χωρίς να υπάρχει παθολογικό υπόστρωμα. Οι εισαγωγικές εξετάσεις είναι ψυχοκοινωνικός στρεσογόνος παράγοντας που συμβάλλει στο γεγονός ότι η κατάθλιψη, το άγχος και η σωματοποίηση είναι οι πιο συχνά παρατηρούμενες ψυχικές διαταραχές στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας.

Η έντονη ακαδημαϊκή πίεση των υποψηφίων της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και ο ανθυγιεινός ανταγωνισμός που την συνοδεύει έχουν μετατρέψει το σενάριο των εισαγωγικών εξετάσεων διεθνώς και στην Ελλάδα σε ένα κουτί της Πανδώρας, από το οποίο μπορεί να προκύψουν προβλήματα ψυχικής υγείας στους νεαρούς μαθητές και μαθήτριες, καθώς βρίσκονται σε ένα μεταβατικό στάδιο από την εφηβεία στην ενήλικη ζωή. Το άγχος των εξετάσεων είναι ένα φαινόμενο πολύ γνωστό σε πολλούς μαθητές διαφορετικών ηλικιών και σε άλλες χώρες, εκτός της Ελλάδος. Για παράδειγμα, οι Putwain και Daly (2014) ανέφεραν ότι το 16,4% των Άγγλων μαθητών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης υπόφεραν από άγχος των εξετάσεων.