Ψαλτήριον

Περιγραφή:

Κατά τον 10ο π.Χ. αιώνα είναι ήδη παρούσα στην ανατολική λεκάνη της Μεσογείου μια ποιητική παράδοση με αόρατες κοινές ομοιότητες, αλλά και ορατές διαφορές. Αναφέρομαι κυρίως στα ομηρικά έπη και στις ποιητικές συνθέσεις των Εβραίων, οι οποίες είναι γνωστές με τους όρους «ωδές» και «ψαλμοί». Δεν είναι μόνον η χρονική συγκυρία, αλλά και το θεολογικό υπόβαθρο που συνδέουν αυτές τις ποιητικές παραδόσεις: περιγραφή του κόσμου των θεών και της αμφίδρομης σχέσης τους με τους ανθρώπους στην ομηρική ποίηση, περιγραφή του κόσμου του Θεού και της αμφίδρομης σχέσης Θεού και ανθρώπων στην εβραϊκή ποίηση. Πάντως και στις δύο αυτές παραδόσεις υπάρχει μια κοινή πνευματική αναζήτηση: αναφέρονται στη λύτρωση μέσω του ορατού και του αόρατου πολέμου.
Η συλλογή, που φέρει την επιγραφή "Ψαλμοί", αποδίδεται στον δεύτερο βασιλιά του Ισραήλ και προσγράφεται σ' αυτόν: Ψαλμοί του Δαυΐδ. Δεν είναι ο Δαυίδ συνθέτης όλων των ψαλμών, αλλά είναι αυτός που πρώτος κατάρτισε τη συλλογή πλουτίζοντάς την με δικές του ποιητικές συνθέσεις. Και πάντως, ο τίτλος εκφράζει την αναγωγή όλου του Ισραήλ στην εμβληματική μορφή του βασιλιά που διασώζει διαχρονικά την ενότητα του λαού με άξονα τον Θεό. Αντίστοιχα, η Εκκλησία, ήδη από την εποχή των Αποστόλων μέχρι σήμερα, εγκολπώθηκε τη συλλογή των Ψαλμών ως δικό της λόγο για να εκφράζει τη σχέση της με τον Χριστό, είτε δοξολογώντας τον Θεό, είτε ικετεύοντας, είτε ευχαριστώντας, κυρίως όμως διδάσκοντας τον λαό της. Είναι μάλιστα τόσο εναρμονισμένο με τη διδασκαλία της Εκκλησίας το περιεχόμενο των ψαλμών, ώστε να μπορούμε να ισχυριστούμε ότι κατά πρωθύστερο τρόπο όλη η συλλογή γράφτηκε από αυτήν και για αυτήν.