Πρακτικά ζητήματα της νεοελληνικής γλώσσας
Περιγραφή:
Η χρήση του αγαθού της γλώσσας είναι τόσο γενική και τόσο “αυτόματη”, όσο ίσως είναι κι η ανάσα. Κι όπως δέν σκεπτόμαστε πόσο πολύτιμη είναι η περίπλοκη φυσιολογία της Αναπνοής, άλλο τόσο δέν μας απασχολεί το πόσο θεμελιώδης για την ύπαρξή-μας είναι η Γλώσσα.
Όμως, χάρις στους ακάματους Γλωσσολόγους μας, διατίθενται τόσο πολλές και βαθειές γνώσεις γι’ αυτήν, ώστε μπορούμε κι εμείς να απολαύσομε ένα μέρος απ’ αυτή τη γνώση.
Εμείς οι απλοί Χρήστες της γλώσσας έχομε κι ένα πρόσθετο πρακτικό ενδιαφέρον: αφενός είμαστε καλλιεργητές της γλώσσας (στον καθημερινό, τον επιστημονικό και τον καλλιτεχνικό λόγο), αφετέρου πολύ συχνά έχομε ειδικές εκφραστικές ανάγκες, τις οποίες θέλομε και να τις περιγράφομε.
Σκέφθηκα λοιπόν να συμμερισθώ μαζί-σας τις δικές-μου γλωσσικές αντιλήψεις, όπως τις διδάχθηκα απ’ τους ειδικούς, αλλά κι όπως τις απόχτησα απο πείρα πολύχρονη.
Επομένως, το βιβλίο αυτό έχει κυριότατα πρακτικούς σκοπούς – λέει όμως και τον πόνο μου: για παράδειγμα, δέν αντέχω άλλο να με βάζουνε να γράφω «κατά νουν», ενώ εγώ σωστά διαβάζω «κατα νούν»…
«Δέν καταντούμε νωθροί. Ο πλούτος στέκει για μάς πιό πολύ αφορμή για κάποιο έργο […]. Φροντίζουμε καί για τα δικά-μας καί για τα πολιτικά.»
«Κι εκεί που πάς, μή με ξεχνάς.»
Θουκυδίδης και Σαπφώ,
σε μτφρ. Ι.Θ. Κακριδή
με το μονοτονικό του σύστημα
«Νόημα δηλώνει μόνον η πρόταση∙ η λέξη δηλώνει [μόνο] σημασία – κι όχι νόημα.»
Γ. Μπαμπινιώτης
«[Έχει προταθεί από τον Πετρούνια (2002) και τον Σετάτο (2006)] ριζική αλλαγή του μονοτονικού προς την κατεύθυνση “τονικό σημείο γράφεται παντού και πάντοτε όπου και μόνο όταν υπάρχει λεξικός τόνος”.»
Γ. Παπαναστασίου
«Η “συρρίκνωση” της γλώσσας στην υλική, βιολογική της βάση […], ισοδυναμεί με ένα “ψευδές συγκεκριμένο” […] που “εκχυδαΐζει” τόσο τη φύση όσο και την ιστορία.»
Α.-Φ. Χριστίδης
«Η Γραμματική […] θ’ ανταποκριθή στις προσδοκίες και στις αξιώσεις του κράτους, του εκπαιδευτικού κόσμου, των συγγραφέων, των λογοτεχνών και της φωτισμένης κοινωνίας.»
Μ. Τριανταφυλλίδης
«Η γλώσσα δεν είναι εποικοδόμημα, αλλά ανήκει στη βάση της ανθρώπινης κοινωνίας∙ επομένως οποιαδήποτε “νομοθεσία” μπορεί να προέλθει από κοινή συγκατάβαση και φυσιολογική εξέλιξη.»
Ε. Πετρούνιας
