Σημειώσεις για τον Εμφύλιο, Τόμος Α
Περιγραφή:
Κ’ ἔρχε ται τώ ρα κά ποι ος ἀπ’ τὸ που θε νά, μή «εἰδι κός» γιὰ τοὺς τό σο «εἰδι κούς», καὶ κά νει μιὰ τε λεί ως δι α φο ρε τικὴ προ σπά θεια. Ἔχει κα τα βρο χθί σει –αὐτὸ εἶν’ ὁλο φά νε ρο– δε κά δες καὶ ἀκό μα πα ρα πά νω τό μους ἀχώ νευ της ὕλης, ποὺ μό νο «ἀθώα» δὲν μπο ρεῖ νὰ χα ρα κτη ρί ζε ται, ἔχει ἀντέ ξει στὸ δι ά βα σμα τῆς συ στη μα τικῆς δι α στρέ βλω σης, τῆς ἡρω ο ποί η σης δο λο φό νων καὶ συ μπλεγ μα τικῶν τυ ραν νί σκων, ἐν ὀνό μα τι τοῦ «Ἀγώ να» ἢ τοῦ «ἀντι-ἀγώ να», κά θε λογῆς μα κελ λά ρη δων, μαζὶ καὶ γνή σι ων παλ λη κα ριῶν, ποὺ σπά νια βρῆκαν πλά τες «προ βολῆς», καὶ κα λεῖται νὰ τὰ βάλῃ σὲ μιὰ σει ρά, νὰ τ’ ἀξι ο λο γήσῃ μὲ λί γα λό για, νὰ χω ρίσῃ τὴν ἥρα ἀπὸ τὸ στά ρι, δί καια κι ἀμε ρό λη πτα. Καὶ ποιό τὸ ἀπο τέ λε σμα; Φαί νε ται πὼς τά χει κα τα φέ ρει σὲ πολὺ σο βαρὸ βαθ μό.
Η Αντί στα ση ήταν κά τι πε ρισ σό τε ρο από τον αγώ να για απε λευ θέ ρω ση. Το πρό βλη μα είναι να προσ δι ο ρί σει κα νείς αυτό το πε ρισ σό τε ρο. Ήταν ένα κα θο ρι στι κό, γε νι κό χα ρα κτη ρι στι κό; Ήταν ένα επι μέ ρους στοι χείο, ανά με σα στα άλ λα; Προ έ κυ πτε πράγ μα τι θέ μα κοι νω νι κής επα νά στα σης, ως λύ ση των αντι θέ σε ων που υπήρ χαν;
Αυτή η τά ση ήταν υπαρ κτή και έντο νη σε ορι σμέ νες πε ρι ο χές, αλ λά δεν ήταν κυ ρί αρ χη μέ σα στο ΕΑΜ. Η δι εύ ρυν ση του ΕΑΜ, όπως υλο ποι ή θη κε τους πρώ τους μή νες του 44, είχε ως θε μέ λιο τη συ νερ γα σία με τους Βρε τα νούς. Πιο σω στά, την απο δο χή της επι κυ ρι αρ χί ας των Βρε τα νών στην Ελ λά δα. Χω ρίς αυτή τη στρα τη γι κή δέ σμευ ση, το ΕΑΜ δεν θα είχε πε ρι θώ ριο πε ραι τέ ρω ανά πτυ ξης και θα υπήρ χε αντί στρο φη πο ρεία απο δυ νά μω σης. Το γε γο νός ότι πολ λά στε λέ χη του ΚΚΕ εξα κο λού θη σαν να ορα μα τί ζο νται μια επα νά στα ση τύ που 1917 και να συ μπε ρι φέ ρο νται ανα λό γως, στη ρι ζό με να στα αντι φα τι κά μη νύ μα τα που εξέ πε μπε η κομ μα τι κή ηγε σία, απλώς πε ρι έ πλε ξε τα πράγ μα τα. Εξα κο λου θεί να το κά νει και σή με ρα, στις από πει ρες κα τα νό η σης εκεί νης της πε ρι ό δου.
