Η ίδρυση, η συμμετοχή στις εκλογές και τα οικονομικά των πολιτικών κομμάτων

Περιγραφή:

Τα πολιτικά κόμματα αναγορεύονται για πρώτη ουσιαστικά φορά σε συνταγματικό θεσμό μόλις το 1975. Στο άρθρο 29 Συντ. κατοχυρώνονται αφενός το (πολιτικό) δικαίωμα των Ελλήνων να ιδρύουν και να συμμετέχουν σε αυτά, αρκεί η οργάνωση και η δράση τους στην κοινωνία και την πολιτεία να εξυπηρετούν την ελεύθερη λειτουργία δημοκρατικού πολιτεύματος (παρ. 1), αφετέρου δε η οικονομική τους ενίσχυση, ορθότερα η χρηματοδότηση, από το κράτος (παρ. 2).
Για τη νομοθετική εξειδίκευση των συνταγματικών ορισμών χρειάστηκε πάντως να περάσουν δέκα σχεδόν έτη. Με το ν. 1443/1984 θεσπίστηκαν οι κανόνες της πρώτης γενιάς του δικαίου των πολιτικών κομμάτων, εντοπισμένοι προνομιακά στα οικονομικά τους. Θα ακολουθήσουν, ανά δεκαετία, δύο ακόμη γενιές, η δεύτερη με το ν. 2429/1996 και η τρίτη με το ν. 3023/2002. Η επόμενη, τέταρτη κατά σειρά, αν και εξαγγέλθηκε στις αρχές του 2011, δυστυχώς ακόμη αναμένεται.
Στον τόμο είναι συγκεντρωμένα άρθρα που γράφτηκαν την περίοδο 1992-2014 και δημοσιεύθηκαν σε νομικά περιοδικά, σε συλλογικούς τόμους και στον ημερήσιο ή στον περιοδικό Τύπο. Πραγματεύονται βασικές πτυχές του κομματικού φαινομένου, δηλαδή ειδικά ζητήματα του δικαίου των πολιτικών κομμάτων. Όλα τους έχουν απασχολήσει, κατά καιρούς, την επικαιρότητα, συγκεντρώνοντας το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης, της νομολογίας, της επιστήμης και, βέβαια, του νομοθέτη.
Η ύλη του τόμου αρθρώνεται συστηματικά σε τρία κεφάλαια. Στο πρώτο περιλαμβάνονται κείμενα για την, κατά καιρούς, αντιμετώπιση των πολιτικών κομμάτων de constitutione lata και ferenda. Το δεύτερο κεφάλαιο είναι αφιερωμένο στην ίδρυση και τη συμμετοχή τους στις εκλογές. Τέλος, στο τρίτο εξετάζονται τα οικονομικά τους, όπως οργανώνονται στις ρυθμίσεις της δεύτερης ή της τρίτης γενιάς και στις σημειακές τροποποιήσεις τους, αλλά και όπως εφαρμόστηκαν στην πράξη, ενώ διατυπώνονται προτάσεις de lege ferenda.
Από τη μελέτη του τόμου ο αναγνώστης προσεγγίζει το οικείο θεσμικό περιβάλλον και γνωρίζει τις συνθήκες στις οποίες κυοφορήθηκαν, αναδείχθηκαν και εξελίχθηκαν τα εξεταζόμενα ζητήματα. Έτσι, μπορεί να συλλάβει το πρόβλημα, στις επιμέρους παραμέτρους του, να εντοπίσει τους λόγους που το προκάλεσαν και, βέβαια, να αξιολογήσει τις λύσεις που προκρίθηκαν τελικά για την αντιμετώπισή του.

[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]