Modigliani

Περιγραφή:

Βασανισμένος από προβλήματα υγείας -ήδη από τη βρεφική του ηλικία- και από συνεχείς δυσκολίες, ο Μοντιλιάνι πέθανε από φυματίωση σε ηλικία 35 ετών. Τον έλκυαν υπερβολικά το χασίς, το αλκοόλ και οι γυναίκες. Αντιμετώπισε τη σχεδόν ολοκληρωτική αδιαφορία των κριτικών και το μηδαμινό αγοραστικό ενδιαφέρον όσο ήταν εν ζωή, ενώ από την επόμενη κιόλας ημέρα του θανάτου του το έργο του τράβηξε απότομα την προσοχή των συλλεκτών. Εγκατέλειψε αναγκαστικά τη γλυπτική, την εκφραστική λύση που κατεξοχήν προτιμούσε. Η νεαρή σύντροφός του, η οποία κυοφορούσε στον ένατο μήνα, έχοντας ήδη μια κόρη ηλικίας ενός έτους, αυτοκτόνησε δύο ημέρες μετά το θάνατό του. Παρά τα ατυχή αυτά γεγονότα και παρά τη μόλις 15ετή πορεία του Μοντιλιάνι, το έργο του θεωρείται στο μέγιστο βαθμό ολοκληρωμένο, εκφράζοντας με ώριμο και απόλυτα πιστό τρόπο τις αρχές του του καλλιτέχνη. Οι καμπύλες μορφές του, που χαρακτηρίζονται για το ανόμοιο αριστοκρατικό και εκλεπτυσμένο ύφος, είναι πλήρως αναγνώσιμες, επηρεασμένες από τους τολμηρούς πρωτοποριακούς πειραματισμούς της αβανγκάρντ, που παράλληλα αναπτύσσονταν στο Παρίσι στις αρχές του 19ου αιώνα. Οι πίνακές του, με επιδράσεις ταυτόχρονα από την τέχνη των αρχαίων μη ευρωπαϊκών πολιτισμών και από την ιταλική παράδοση, έδωσαν ζωή σε πραγματικές αλλά απροσδιόριστες χρονικά εικόνες μιας απόκρυφης, αφαιρετικής και αξιοσημείωτης αγνότητας. Αυτά τα δεδομένα συνέβαλαν -λίγο μετά το θάνατό του, στις 24 Ιανουαρίου του 1920- στη δημιουργία του μύθου και του θρύλου ενός καταραμένου καλλιτέχνη, του Αμεντέο Μοντιλιάνι, που όσο ζούσε γνώρισε τόσες ατυχίες όσα και τα εγκώμια που διατυπώθηκαν προς τιμήν του αργότερα. Ωστόσο, το έργο του, που διακρινόταν από μια αδιατάρακτη και ασύλληπτη τελειότητα, έμοιαζε να αρνείται ολοκληρωτικά μια ύπαρξη αναλωμένη στο δράμα. Αν εξαιρέσουμε τη διαμονή του για ένα χρόνο στη νότια Γαλλία, ανάμεσα στο 1918 και στο 1919, ο Μοντιλιάνι εργάστηκε αποκλειστικά στο Παρίσι. Εκεί ανέπτυξε πολύ στενές επαφές με την καλλιτεχνική κουλτούρα της εποχής, με την οποία αρχικά μοιράστηκε ανοιχτά την καθοριστική επίδραση του πατέρα της μοντέρνας ζωγραφικής -του Πολ Σεζάν- και την ανακάλυψη του αφρικανικού και αυστραλιανού πριμιτιβισμού (ή πρωτογονισμού). Αλλά η διαδρομή του Μοντιλιάνι ήταν ουσιαστικά αυτή ενός ατομικιστή, ατίθασου και επιφυλακτικού απέναντι σε κινήματα ή τάσεις καλλιτέχνη, που έζησε ανάμεσα στις προκλήσεις των πρωτοπόρων μοντερνιστών και στη φυσική του τάση για την κλασική τέχνη