Tiziano
Περιγραφή:
Το 1538 ο Τιτσιάνο παραδίδει στη Γαληνότατη Δημοκρατία της Βενετίας τον πίνακα με τη Μάχη του Σπολέτο, που είχε υποσχεθεί στο Παλάτι των Δόγηδων εικοσιπέντε χρόνια πριν. Μάλιστα, σε ένα γράμμα του, τελευταία ημέρα του Μαΐου του 1513, ο ζωγράφος είχε δηλώσει: «Αν και είμαι περιζήτητος από την αγιότητά του, τον πάπα [Λέων Ι'] και από άλλους άρχοντες, προτιμώ να ζωγραφίζω για τον Μαζόρ Κονσέιο και να καταβάλλω όλες μου τις προσπάθειες και τις δυνάμεις όσο ζω», κρατώντας ζωντανή την επιθυμία «να αφήσω κάτι το μνημειώδες σε αυτή την ένδοξη πόλη». Με αυτή την επιλογή έθετε υποψηφιότητα ως διάδοχος του Τζοβάνι Μπελίνι, στο ρόλο του επίσημου ζωγράφου της Δημοκρατίας της Βενετίας. Έτσι, έπαιζε ένα σημαντικό για το μέλλον του χαρτί, καθώς ο μεγαλύτερος αντίπαλός του, ο Χεμπαστιάνο ντελ Πιόμπο (1485-1547 περίπου), και αυτός «μαθητής» του Τζορτζόνε, δύο χρόνια νωρίτερα είχε πάρει το δρόμο της Ρώμης, ακολουθώντας τον ισχυρό τραπεζίτη από τη Σιένα, Αγκοστίνο Κίτζι, ενώ τρία χρόνια αργότερα, το 1516, ο Τζοβάνι Μπελίνι -ο μόνος ζωγράφος που ο Άλμπρεχτ Ντίρερ, παρών στη Βενετία του 1506, ένιωσε ότι πρέπει να αναφέρει ιι ν αλληλογραφία του- πέθανε.
Επίσης, ο 1516 ο Τιτσιάνο, σχεδόν 25 ετών -ίσως επειδή είχε ήδη αναλάβει το έργο με την πρόσφατη «μάχη [...] που είναι η πιο δύσκολη και κανείς, έως αυτή η μέρα, δεν θέλησε να αναλάβει τέτοιο εγχείρημα»- δέχεται την ανάθεση του έργου "Η Ανάληψη της Θεοτόκου" για την Αγία Τράπεζα της βασιλικής των Φράρι. Ο πίνακας ολοκληρώνεται το 1518 και θα συναγωνιστεί με τις μνημειώδεις διαστάσεις του γοτθικού ρυθμού ναού των φραγκισκανών, και με την έντονη λαμπρότητα του χορού του. Αυτά τα χαρακτηριστικά, στα μέσα του 16ου αιώνα, θα προκαλούσαν το Λουδοβίκο Ντόλτσε (1557), να τα συγκρίνει με το «μεγαλείο και την επιβλητικότητα του Μιχαήλ Αγγέλου, τη χάρη και την ομορφιά του Ραφαήλ, καθώς και με το χρώμα της ίδιας της φύσης». Στο χωρίο, που πρέπει να διαβαστεί ως προάσπιση της υπεροχής της Βενετίας, ο κριτικός μοιάζει να «συλλαμβάνει» ένα διάλογο με τη ζωγραφική της Ρώμης που, στην πραγματικότητα, από αυτή την περίοδο αρχίζει να επηρεάζει το σκεπτικό του Τιτσιάνο.
Πρόκειται για ένα συναρπαστικό αγώνα μεταξύ της Βενετίας και της Ρώμης. Η νέα επιδίωξη που έχουν οι πάπες -Ιούλιος Β' (κατά κόσμον Τζουλιάνο ντέλα Ρόβερε) πρώτα και ο Λέων Ι'- είναι να προσδώσουν αίγλη, εκείνα τα χρόνια, στη Ρώμη, όχι μόνο με τα όπλα και τις διαμάχες για την επικράτηση του παπισμού και τη νομιμότητα της εφήμερης δύναμης της Εκκλησίας, αλλά και μέσα από τη διάδοση της νέας καλλιτεχνικής κουλτούρας που προωθούσε η μεγαλεπήβολη πολιτική τους.
