Manet

Περιγραφή:

Ο Μανέ είναι ένας καλλιτέχνης της δημόσιας ζωής από κάθε άποψη: η προσωπικότητά του, η ζωή του, η τέχνη του εκτυλίχτηκαν πραγματικά μπροστά στα μάτια όλων - και αντικατοπτρίζονται η μία στην άλλη με τόση λεπτομέρεια που μερικές φορές η ζωγραφική του καταλήγει να είναι δυσνόητη. «Κοιτάξτε με» λέει σε κάποιο χρονογράφο το 1876 «είμαι ένας αστός όπως κι εσείς, όπως όλοι». Πώς είναι δυνατόν, λοιπόν, αναρωτιούνται οι κριτικοί της εποχής, ένας άνθρωπος τόσο φυσιολογικός να ζωγραφίζει τόσο βάναυσα; Όλη η καλλιτεχνική και προσωπική του ζωή ερμηνεύεται ως στιγματισμένη από την αντίφαση. Ως άνθρωπος βρίσκεται υπό το βλέμμα όλων, αλλά ως καλλιτέχνης παραμένει ακατανόητος. Είναι αστός εξαιτίας της κοινωνικής του θέσης αλλά και διαποτισμένος από τη μελαγχολία (spleen) του ρομαντισμού. Η προσωπικότητά του είναι κοινωνική, αλλά παρ' όλ' αυτά κρύβει και σκοτεινές πτυχές που αντικατοπτρίζονται στο έργο του, το οποίο εμφανίζεται ως εύκολο, αλλά στην πραγματικότητα είναι γεμάτο κρυφές σημασίες. Άλλωστε στον Μανέ υπάρχει κάτι το διάφανο και κάτι το αδιαπέραστο. Η διαφάνεια μοιάζει να είναι η έμπνευση της ζωγραφικής του, που είναι τόσο εξωστρεφής, με φωτεινές πινελιές και αμεσότητα στα θέματα: μια κοπέλα με γάτο, ένα πρωινό γεύμα στο εργαστήρι, ένα μπαλκόνι με κόσμο... Και όμως, ακριβώς αυτή η άμεση απεικόνιση της καθημερινής ζωής καταλήγει να μοιάζει σκοτεινή στα μάτια των συγχρόνων του, που είναι συνηθισμένοι σε λογοτεχνικά θέματα, ιστορικά κάδρα, μυθολογικά πρόσωπα... Η ζωγραφική του Μανέ καταλήγει σκοτεινή εξαιτίας -τρόπος του λέγειν- μιας «υπερβολής του παρόντος». Η εξωστρέφεια του Μανέ περιλαμβάνει και τη σχέση ανάμεσα στο «βλέπω» και το «αισθάνομαι», κάτι που οι πλέον ευαίσθητοι κριτικοί του το καταλαβαίνουν τέλεια: ο Μποντλέρ, ο Ζολά, ο Μαλαρμέ.