
Η προέλευση του μυκηναϊκού πολιτισμού
Περιγραφή:
Το πρόβλημα της προέλευσης του Μυκηναϊκού πολιτισμού έχει συζητηθεί κατά διάφορους τρόπους από τότε που ο Schliemann άρχισε τις ανασκαφές στις Μυκήνες. Σύντομα αναγνωρίσθηκε ότι ευρήματα από πολλά άλλα μέρη της Ελλάδας, μεταξύ των οποίων η Κρήτη και η Ρόδος, είχαν στενή σχέση με εκείνα των Μυκηνών, και όλα αυτά τα πραγματεύθηκε ο Τσούντας σε μιαν εξαιρετική συνθετική εργασία του ως «Μυκηναϊκό πολιτισμό»1. Πίστευε πως αυτός ήταν ένας πολιτισμός πρωτόγονων Ελλήνων, συνέδεσε την τέχνη του με εκείνη των πρωιμότερων πολιτισμών στις Κυκλάδες, στην Τροία και στην Ανατολή, και προσδιόρισε, με βάση τις σχέσεις με την Αίγυπτο, σε μεγάλο βαθμό τις ίδιες χρονολογίες που είναι και τώρα αποδεκτές.
Επιδίωξη του βιβλίου αυτού είναι να ρίξει όλο του το βάρος στην εξέταση των προβλημάτων στο Μεσοελλαδικό υπόβαθρο, και να μελετήσει την εμφάνιση του Μυκηναϊκού πολιτισμού σε κάθε περιοχή χωριστά και όχι να επικεντρώσει το ενδιαφέρον του στους Κάθετους Λακκοειδείς Τάφους και σε λίγες ακόμη πασίγνωστες ομάδες ευρημάτων. Ενώ η περίοδος που θα μελετηθεί συστηματικότερα είναι περίπου αυτή των Δεύτερων Ανακτόρων της Κρήτης, (π. 1700 – 1450 π.Χ.), θα είναι απαραίτητο να κάνουμε μια αναδρομή μέχρι την Πρώιμη Εποχή του Χαλκού. Πρέπει να παραδεχθούμε ότι τα στοιχεία που διαθέτουμε δεν είναι όσα θα επιθυμούσαμε: ο ρυθμός ανασκαφών στην Ελλάδα συνεχίζει να είναι πολύ πιο εντατικός από εκείνον των δημοσιεύσεων, μερικές περιοχές μόλις που τις έχουν αγγίξει, θέσεις οικισμών που σπάνια έχουν ανασκαφεί σε ευρεία κλίμακα, και πληροφορίες από επιστημονικές αναλύσεις οποιουδήποτε είδους είναι εξαιρετικά σπάνιες.
Το βιβλίο αυτό έχει ηλικία 50 ετών, και έκτοτε έχει ανακαλυφθεί και αναφερθεί μια τεράστια ποσότητα αρχαιολογικού υλικού σχετικού με την προϊστορία του Αιγαίου, η οποία είχε ως αποτέλεσμα μια παρόμοια αύξηση των μελετών που αφιερώνονται στην προϊστορία του Αιγαίου. Συνέβαλα κι εγώ σ’ αυτό και επιχείρησα να επικαιροποιήσω τις απόψεις μου, ειδικότερα στο The Aegean Bronze Age, Cambridge 1994 (Αιγαίο, Εποχή του Χαλκού, Αθήνα, 2003) και στο λήμμα για το Αιγαίο στο The Cambridge World Prehistory (eds. C. Renfrew and P.Bahn, CUP 2014), vol. 3, 1860-84.
Προλογικό σημείωμα του Εκδότη
Η απόφασή μας να προχωρήσουμε σε μια εντελώς νέα έκδοση του συγγράμματος αυτού στα ελληνικά οφείλεται στη διαπίστωση ότι, παρότι έχει γραφτεί πριν από πολλά χρόνια, είναι μοναδικό στην παρουσίαση μιας μεθοδολογίας της έρευνας για τη συναγωγή συμπερασμάτων. Επιθυμία μας είναι να προσφέρουμε στον αναγνώστη του – συνήθως σπουδαστή, ειδικό επιστήμονα ή φίλο των ιστορικών σπουδών – ένα άψογο κείμενο, απαλείφοντας αρκετά τυπογραφικά και εννοιολογικά λάθη, και κυρίως προσαρμοσμένο περισσότερο στην ελληνική γλώσσα όπως έχει εξελιχθεί σήμερα, ώστε να είναι πιο οικεία σ’ αυτόν. Είχαμε την τιμή ο συγγραφέας του βιβλίου να θελήσει, με την ευκαιρία αυτή, να απαλείψει λάθη που υπήρχαν στην αγγλική έκδοση, και να προσθέσει ορισμένες χρήσιμες σήμερα διευκρινιστικές πληροφορίες.
Περιεχόμενα
Κεφ. Ι. Η διαδοχή της Κεραμικής και η χρονολόγηση
Κεφ. ΙΙ. Μεσοελλαδική Περίοδος
Κεφ. ΙΙΙ. Κάθετοι Λακκοειδείς Τάφοι
Κεφ. IV. Πρώιμοι μυκηναϊκοί τύποι τάφων
Κεφ. V. Πρώιμες μυκηναϊκές βιοτεχνίες
Κεφ. VI. Οι επαρχίες της πρώιμης μυκηναϊκής Ελλάδας
Κεφ. VII. Το υπερπόντιο εμπόριο στην Πρώιμη Μυκηναϊκή Περίοδο
Κεφ. VIII. Ιστορική περίληψη