Σχεδιασμός και Εφαρμογή Διαθεματικής Διδασκαλίας

Περιγραφή:

Η διαθεματικότητα στην προσέγγιση της γνώσης δεν αποτελεί αυτοσκοπό ή κανόνα για τη διδακτική. Με στόχο την αυθεντική επικοινωνία του μαθητή με το περιβάλλον, έχει μια δυναμική ευέλικτης προσαρμόγης σε ανάγκες τις οποίες προκαλεί η φυσική διαδικασία προσέγγισης της γνώσης, συνδυαζόμενες πάντα με τις ιδιαίτερες ανάγκες και δυνατότητες των μαθητών. Ως εκ τούτου, η προσπάθεια για υιοθέτηση διαθεματικής μεθοδολογίας θα μπορούσε να ταυτιστεί με την προσπάθεια αυθεντικής προσέγγισης της γνώσης, έτσι όπως αυτή αναδύεται στην πραγματική καθημερινή ζωή. Τίθεται το θέμα προς αναζήτηση ή το πρόβλημα προς διερεύνηση και επίλυση, και στη συνέχεια αναζητούνται τρόποι δράσης ανεξάρτητα από μονοθεματικές ή διαθεματικές προσεγγίσεις όπως προκύπτουν από το ίδιο το θέμα και όπως θα εργαζόμαστε στην καθημερινή μας ζωή. Αν τώρα στην όλη αυτή διαδικασία της γνήσιας επικοινωνίας με το περιβάλλον ενταχθούν έννοιες, τεχνικές, μέθοδοι από περισσότερους γνωστικούς κλάδους και προκύψουν διαθεματικές διασυνδέσεις, αυτό είναι το αποτέλεσμα και όχι η πρόθεση στο οποίο οδήγησε η ανάγκη, το νόημα, το ενδιαφέρον που προκάλεσε το υπό εξέταση θέμα. Γι’ αυτό άλλωστε θεωρούμε ότι η διαθεματική διδασκαλία δεν ακολουθεί καλούπια και «συνταγές» σχεδιασμού και εφαρμογής. Τα βήματα του σχεδιασμού και οι τεχνικές που περιγράφονται στο δεύτερο μέρος του παρόντος πονήματος αποτελούν, έτσι, απλές προτάσεις και ιδέες, η επιλογή των οποίων οφείλει να εντάσσεται κάθε φορά στις μαθησιακές αναγκαιότητες, όπως αυτές υπαγορεύονται από το πλαίσιο περιγραφής της αυθεντικής φυσικής μαθησιακής διαδικασίας. Η χρησιμότητά τους αναδεικνύεται κάθε φορά από την ανάγκη που καλύπτουν: δεν αποτελούν οι ίδιες ανάγκη. Θεωρούμε λοιπόν ότι κάθε διαθεματική διδασκαλιά θα μπορούσε να διαμορφώσει το δικό της μοναδικό μοντέλο σχεδιασμού, καθώς ανταποκρίνεται σε ένα μοναδικό πλαίσιο αναγκών, στις οποίες προσαρμόζεται ευέλικτα και αυθεντικά. Με άλλα λόγια, η επιλογή του εκπαιδευτικού δεν είναι: «θέλω ή πρέπει να κάνω ένα διαθεματικό πρόγραμμα ή ένα project, αυτό το θέμα είναι καλό», αλλά: «θέλω ή είναι αναγκαίο να ασχοληθώ με αυτό το θέμα, αυτή η μέθοδος θα με βοηθήσει». Η διαθεματικότητα στην προσέγγιση της γνώσης δεν αποτελεί αυτοσκοπό ή κανόνα για τη διδακτική. Με στόχο την αυθεντική επικοινωνία του μαθητή με το περιβάλλον, έχει μια δυναμική ευέλικτης προσαρμόγης σε ανάγκες τις οποίες προκαλεί η φυσική διαδικασία προσέγγισης της γνώσης, συνδυαζόμενες πάντα με τις ιδιαίτερες ανάγκες και δυνατότητες των μαθητών.Ως εκ τούτου, η προσπάθεια για υιοθέτηση διαθεματικής μεθοδολογίας θα μπορούσε να ταυτιστεί με την προσπάθεια αυθεντικής προσέγγισης της γνώσης, έτσι όπως αυτή αναδύεται στην πραγματική καθημερινή ζωή. Τίθεται το θέμα προς αναζήτηση ή το πρόβλημα προς διερεύνηση και επίλυση, και στη συνέχεια αναζητούνται τρόποι δράσης ανεξάρτητα από μονοθεματικές ή διαθεματικές προσεγγίσεις όπως προκύπτουν από το ίδιο το θέμα και όπως θα εργαζόμαστε στην καθημερινή μας ζωή. Αν τώρα στην όλη αυτή διαδικασία της γνήσιας επικοινωνίας με το περιβάλλον ενταχθούν έννοιες, τεχνικές, μέθοδοι από περισσότερους γνωστικούς κλάδους και προκύψουν διαθεματικές διασυνδέσεις, αυτό είναι το αποτέλεσμα και όχι η πρόθεση στο οποίο οδήγησε η ανάγκη, το νόημα, το ενδιαφέρον που προκάλεσε το υπό εξέταση θέμα.Γι’ αυτό άλλωστε θεωρούμε ότι η διαθεματική διδασκαλία δεν ακολουθεί καλούπια και «συνταγές» σχεδιασμού και εφαρμογής. Τα βήματα του σχεδιασμού και οι τεχνικές που περιγράφονται στο δεύτερο μέρος του παρόντος  πονήματος αποτελούν, έτσι, απλές προτάσεις και ιδέες, η επιλογή των οποίων οφείλει να εντάσσεται κάθε φορά στις μαθησιακές αναγκαιότητες, όπως αυτές υπαγορεύονται από το πλαίσιο περιγραφής της αυθεντικής φυσικής μαθησιακής διαδικασίας. Η χρησιμότητά τους αναδεικνύεται κάθε φορά από την ανάγκη που καλύπτουν: δεν αποτελούν οι ίδιες ανάγκη. Θεωρούμε λοιπόν ότι κάθε διαθεματική διδασκαλιά θα μπορούσε να διαμορφώσει το δικό της μοναδικό μοντέλο σχεδιασμού, καθώς ανταποκρίνεται σε ένα μοναδικό πλαίσιο αναγκών, στις οποίες προσαρμόζεται ευέλικτα και αυθεντικά.Με άλλα λόγια, η επιλογή του εκπαιδευτικού δεν είναι: «θέλω ή πρέπει να κάνω ένα διαθεματικό πρόγραμμα ή ένα project, αυτό το θέμα είναι καλό», αλλά: «θέλω ή είναι αναγκαίο να ασχοληθώ με αυτό το θέμα, αυτή η μέθοδος θα με βοηθήσει».