Θέματα συγκριτικής λαογραφίας
Περιγραφή:
Το βιβλίο αυτό περιέχει 21 μελετήματα της Συγκριτικής Λαογραφίας της Ελλάδας, των Βαλκανίων, της Ανατολικής Μεσογείου και του Εύξεινου Πόντου, οι οποίες χωρίζονται σε τέσσερεις διαφορετικές ενότητες: 1) Θρησκευτικά και Μαγικά (κεφ. 1-8), 2) Εθιμικά και Παραστατικά (κεφ. 9-11), 3) Γλωσσικά και Φιλολογικά (κεφ. 12-17) και 4) Θεωρητικά και Προσωπογραφικά (κεφ. 18-21). Η πρώτη ενότητα περιέχει μελέτες για ιερές πομπές, τη λατρεία του Αγίου Γεωργίου στα ορθόδοξα Βαλκάνια, το φιλί του Ιούδα και τις μεταμορφώσεις του Χριστού στις λαϊκές παραδόσεις, τους ανθρωπόμορφους εορταστικούς άρτους, τα μαγικά του μανδραγόρα, το ξεμάτιασμα, τη μαγική χρήση του νερού και τη μορφή του Λαζάρου στην ομώνυμη τραγωδία του Πρεβελάκη και στη λαϊκή παράδοση. Η δεύτερη ενότητα περιλαμβάνει μελέτες για παραστατικά έθιμα, την τελεστικότητα και το φαντασιακό, τα παιχνίδια και τα σπορ στο λαϊκό πολιτισμό των Βαλκανίων. Η τρίτη ενότητα αφιερώνεται σε εθνογλωσσολογικά ανάλεκτα της ιστορικής Θράκης, τη λαϊκή στιχουργία στον Καρπαθιακό τύπο, ελληνικές παραλογές στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, τις πομακικές παραλλαγές του τραγουδιού για το Γεφύρι της Άρτας, τη βαλκανική ανδρογυναίκα σε τραγούδι και πραγματικότητα, για ιστορικότητα και αρχετυπικούς μύθους στο ηρωικό τραγούδι. Η τέταρτη ενότητα, τέλος, καταπιάνεται με την έννοια της παράδοσης στις επιστήμες του πολιτισμού, συνέχειες και ασυνέχειες στο λαϊκό πολιτισμό των Βαλκανίων, τη συγκριτική μεθοδολογία του Γ. Α. Μέγα και τη μοναδική θεατρική μετάφραση του Νικόλαου Πολίτη.
