Ωγυγία ή αρχαιολογία (Τόμος Δ')
Περιγραφή:
Στον τέταρτο τόμο της Ωγυγίας παρουσιάζονται oi ήρωες: προπάτορες και εποικιστές, επώνυμοι άνδρες και γυναίκες, γνωστοί από τα Ομηρικά έπη και τον υπόλοιπο Επικό Κύκλο, τοπικοί ήρωες οι οποίοι τιμώνταν κατά περιοχή, μάντεις, κήρυκες μουσικοί, γιατροί, ακόμη και περιώνυμοι πρωταίτιοι δυστυχιών και παθημάτων. Τα ονόματα, η γενεαλογία και οι πράξεις τους καταγράφονται και συνθέτουν ένα πέλαγος αφηγήσεων με πρωταγωνιστές πρόσωπα όπως: Μελάμπους, Αμφιάραος, Κάλχας, Τειρεσίας, Τροφώνιος, Οφιονεύς, οι Σίβυλλες, Ορφέας, Λίνος, Μουσαίος, Μαρσύας, Επιμενίδης, Παίων, Ασκληπιός, Μαχάων, Μήδεια, Κίρκη, Χείρων, Αμαζόνες, Κένταυροι, Μιμαλλώνες, Μινύες, Δευκαλίων, Έλλην, Πελίας, Νηλέας, Σίσυφος, Ιξίων, Αθάμας, Σαλμωνεύς, Δώρος, Μίνωας, Ξούθος, Αιτωλός, Ίναχος, Δαναός, Αίγυπτος, Περσεύς, Ηρακλής, Πελασγός και άλλοι. Τα επιτεύγματά τους ποικίλουν: ίδρυσαν πόλεις, άφησαν μνημεία, έργα τέχνης, ευεργέτησαν με τις γνώσεις τους και την αρετή τους, Οι ανδραγαθίες τους έγιναν παράδειγμα διδασκαλίας, έτσι ώστε ανεγέρθηκαν τεμένη προς τιμήν τους και καθιερώθηκαν λατρευτικά έθιμα που απεικονίζουν τη συνάντηση του πολίτη με το υπερανθρώπινο μέσω της προγονικής παράδοσης. Η κληρονομιά αυτή περιμένει ζωντανή να την ακούσουμε, ο Αθ. Σταγειρίτης σημειώνει: "Επειδή η περιέργεια των μεταγενεστέρων ζητεί να μάθη τα έργα των προγενεστέρων, ίνα εκλέγη τα καλά εις ωφέλειαν αυτών, και να απορρίπτει τα βλαβερά. Διότι τα έργα των προγενεστέρων είναι μαθήματα των μεταγενεστέρων. Προς τοις άλλοις δε, ζητείται και το αξιολογώτατον πάντων· ποίοι μετεχειρίσθησαν την θρησκείαν εις ωφέλειαν κοινήν των ανθρώπων, και ποίοι προς βλάβην". Η παρούσα έκδοση είναι η απόδοση σε απλή νεοελληνική με επιμελή διασαφήνιση και λεπτομερή αποδελτίωση των Ελλήνων και Ευρωπαίων συγγραφέων που παρατίθενται στις πάνω από δυόμισυ χιλιάδες βιβλιογραφικές υποσημειώσεις. Επίσης, αναφέρονται πληροφορίες γι' αυτούς και τα έργα τους που λείπουν από την αρχική έκδοση.
