Διακλαδική οικονομική ανάλυση

Περιγραφή:

Ο  σκοπός  αυτού του βιβλίου  είναι η παρουσίαση  των  βασικών αρχών του υποδείγματος  εισροών -  εκροών  και η αναφορά  κάποιων θεμάτων  στα οποία έχει  επεκταθεί  το υπόδειγμα   τα  τελευταία χρόνια. Το γεγονός ότι υπάρχει  ένας πολύ μεγάλος όγκος  δημοσιευμάτων  σε επιστημονικά περιοδικά,  αναφορές  και μονογραφίες,   δείχνει το μεγάλο αριθμό  της  εργασίας που έχει γίνει στα υποδείγματα  εισροών -  εκροών ανά τον κόσμο.  Πρέπει να  σημειωθεί ότι οι εφαρμογές  των υποδειγμάτων  εισροών -  εκροών αντανακλούν τον πραγματικό κόσμο  ώστε να υπάρχει μια  αυξανόμενη ανάγκη για ποσοτική  ανάλυση των επιδράσεων (Impacts) - οικονομικών, ενεργειακών,  περιβαντολογικών  -  των διαφόρων εξωγενών  παραγόντων,  όπως μεταβολές σε τμήμα ή τμήματα  της τελικής ζήτησης.  Η ανάλυση  εισροών -  εκροών  πήρε το όνομά της από τη βασική  αναλυτική εργασία  του καθηγητή WassilyLeontief στο τέλος του 1930  για την οποία του απονεμήθηκε το βραβείο Nobel   στην Οικονομική  επιστήμη το 1973.  Αναφορά στο μοντέλο Leontief σημαίνει  αναφορά στο υπόδειγμα  εισροών -  εκροών.  Ο όρος  διακλαδική ανάλυση  χρησιμοποιείται   επίσης εφόσον βασικό σκοπός των  εισροών -  εκροών  είναι  η ανάλυση της  αλληλεξάρτησης  των κλάδων  μιας  οικονομίας.   Το υπόδειγμα  εισροών -  εκροών στη βασική  του μορφή αποτελείται  από ένα σύστημα  γραμμικών  εξισώσεων,  κάθε μια  από τις οποίες περιγράφει την  κατανομή του προϊόντος  ενός κλάδου  στην οικονομία. Το  1758  ο Γάλλος   φυσιοκράτης  Français  Quesnay δημοσίευσε  τη διάσημη εργασία  του “Tableau  Economique” . Ο πίνακας  αυτός έδειξε  ότι ο Quesnay  γνώριζε  τις σχέσεις  μεταξύ των διαφόρων  οικονομικών κλάδων  στην κοινωνία του.  Περισσότερο από χίλια  χρόνια αργότερα,  ο Leon  Walras  δημοσίευσε  το 1874, “Elementsd’  economiepolitique  pure”. Στην εργασία  του αυτή ο Walras  επικεντρώθηκε  στον προσδιορισμό  των τιμών, όπως  απεικονίζονται   από τον ταυτόχρονο   προσδιορισμό  όλων των τιμών  στην οικονομία. Το υπόδειγμα  το οποίο ανέπτυξε  οδήγησε στη μετάβαση  από τη μερική  στη γενική   ισορροπία   με τη χρήση  ενός συστήματος  εξισώσεων,   μια για κάθε   τιμή η οποία   έπρεπε να οριστεί.   Ο  Walras   δεν περιόρισε  το ενδιαφέρον του στη γενική ισορροπία  της ανταλλαγής.  Ανέπτυξε  επίσης μια θεωρία  γενικής ισορροπίας  της παραγωγής  στην οποία  χρησιμοποίησε   συντελεστές   παραγωγής.  Αυτοί οι συντελεστές   οι οποίοι καθορίζονται  από την τεχνολογία,  μετρούν τις ποσότητες  των εισροών  που απαιτούνται  προκειμένου   να παραχθεί ένα προϊόν. Συνεπώς στο σύστημα  του Walras, προσδιορίζονται  όλες οι τιμές,  οι τιμές για τις εισροές  καθώς και οι τιμές  των προϊόντων.   Το σύστημα του Walras  απεικονίζει  την αλληλεξάρτηση  μεταξύ όλων των παραγωγικών κλάδων της οικονομίας καθώς  και τη ζήτηση  κάθε κλάδου  για συντελεστές   παραγωγής.   Πολύ σύντομα,  το σύστημα  του  δείχνει τη γενική  ισορροπία  των τιμών και του προϊόντος   με μαθηματικούς όρους.  Όπως το σύστημα  του Walras  βασίζεται στη γενική ισορροπία   το  υπόδειγμα   εισροών – εκροών είναι ένα μίγμα   της μικρό -  και της  μακροοικονομικής. Στο μοντέλο του Walras  όλοι οι κλάδοι μιας  οικονομίας  προσδιορίζονται   εντός του συστήματος  της γενικής ισορροπίας,  ενώ στο υπόδειγμα  εισροών – εκροών,  προσδιορίζονται  μόνο οι εσωτερικοί  κλάδοι εντός του συστήματος και οι εξωτερικοί κλάδοι  προσδιορίζονται  έξω από το σύστημα.   Το σύστημα  του Walras   περιλαμβάνει τον προσδιορισμό των τιμών.  Αυτό σημαίνει ότι οι τιμές   λαμβάνονται ως  μεταβλητές.   Όμως η ανάλυση  εισροών – εκροών,  υποθέτει μια δοθείσα δομή των σχετικών τιμών, δηλαδή γίνεται η υπόθεση  ότι οι σχετικές τιμές  διατηρούνται  σταθερές. Η ανάλυση  εισροών - εκροών είναι ένα οικονομικό εργαλείο τα οποίο  χρησιμοποιείται  από τις  ανεπτυγμένες  οικονομίες  αλλά και από τις χώρες   υπό ανάπτυξη  οι οποίες έχουν στραφεί   σε  αυτήν την τεχνική ως οδηγό  για σημαντικές  αποφάσεις   οικονομικής  πολιτικής.  Επίσης η  ανάλυση  εισροών -  εκροών χρησιμοποιείται  από χώρες οι οποίες  εφαρμόζουν   κεντρικό προγραμματισμό αλλά και από χώρες   που βασίζονται στον μηχανισμό  της αγοράς  προκειμένου  κάνουν  κατανομή των παραγωγικών  πόρων και διανομή  του εισοδήματος.  Τα τελευταία  χρόνια η ανάλυση  εισροών -  εκροών  έχει επεκταθεί  σε πεδία όπως  οι διαπεριφερειακές  ροές  των αγαθών η ενεργειακή  κατανάλωση,  η μόλυνση  του περιβάλλοντος  και η απασχόληση η οποία συνδέεται  με  τη βιομηχανική  παραγωγή.  Στο βιβλίο αυτό θα παρουσιαστεί το βασικό υπόδειγμα εισροών – εκροών και οι πολλαπλασιαστές, οι οποίοι χρησιμοποιούνται  σε μεγάλη έκταση  στις εφαρμογές  των διαφόρων   οικονομικών προβλημάτων.   Επίσης   θα παρουσιαστούν  δύο από τα πιο σημαντικά προβλήματα  της σύγχρονης  εποχής, η ενεργειακή ανάλυση και η περιβαντολογική ανάλυση. Τέλος, το κεφάλαιο  αναφέρεται   στο σημαντικό θέμα  των διαφόρων  διαπεριφερειακών υποδειγμάτων  και της  εφαρμογής  τους  στην οικονομική ανάλυση.