Έλληνες μισθοφόροι στην υπηρεσία της επαναστατικής Γαλλίας (1789-1815)

Περιγραφή:

Παρουσίαση

Το φαινόμενο της στρατιωτικής υπηρεσίας των Ελλήνων σε ξένες δυνάμεις κατά τη νεότερη εποχή ανάγεται στις πρώτες κιόλας δεκαετίες του 15ου αιώνα και φτάνει ως τη δημιουργία τουλάχιστον του νεοελληνικού κράτους. Γι' αυτό και απασχόλησε την ιστοριογραφία (ελληνική και ξένη) ήδη από τον 19ο αιώνα. Ωστόσο το βάρος των ερευνών έπεσε στη μελέτη των Ελλήνων και Αρβανιτών μισθοφόρων, των πολυσυζητημένων «stradioti», που υπηρέτησαν τις δυτικές χριστιανικές δυνάμεις κατά τον 15ο, 16ο και 17ο αιώνα, καταρχήν τη Βενετία και τα άλλα ιταλικά κρατίδια και στη συνέχεια την αψβουργική Ισπανία. Την προσοχή επίσης των ιστορικών προκάλεσε και η στρατιωτική υπηρεσία των Ελλήνων στο ναυτικό και στο πεζικό της Ρωσίας, κατά κανόνα στα χρόνια της Αικατερίνης Β' και των άμεσων διαδόχων της. Η σημαντική υπηρεσία των Ελλήνων μισθοφόρων στη Γαλλία στα τέλη του 18ου και τις αρχές του 19ου αιώνα, μολονότι δεν έμεινε έξω από το ενδιαφέρον της ιστορικής έρευνας, δεν καταξιώθηκε ιστοριογραφικά: ουσιαστικά η μελέτη του σημαντικού αυτού κεφαλαίου της ιστορίας μας περιορίστηκε σε μια σειρά άρθρων δυο Γάλλων, του διπλωμάτη Auguste Boppe και του ιστορικού Jean Savant, καθώς και σε μερικά μελετήματα του Κωνσταντίνου Ράδου (τα οποία μάλιστα αποτελούν θεωρήσεις και συμπληρώσεις των δεδομένων που είχαν φέρει στο φως οι προαναφερθέντες Γάλλοι ερευνητές).
Από την άποψη λοιπόν αυτή η εργασία του κ. Φοίβου Οικονόμου αποτελεί την πρώτη συστηματική και ταυτόχρονα συνθετική προσέγγιση της στρατολόγησης, οργάνωσης και δράσης των Ελλήνων που πολέμησαν ως μισθοφόροι σε ποικιλώνυμα ειδικά σώματα στο πλευρό των Γάλλων, τόσο κατά την επαναστατική όσο και κατά τη ναπολεόντεια περίοδο. Ο συγγραφέας (που έχει ήδη στο ενεργητικό του και άλλες πρωτότυπες έρευνες) συγκέντρωσε και κατέταξε συστηματικά τα διαθέσιμα δεδομένα της βιβλιογραφίας -άμεσης και έμμεσης- και, το κυριότερο, αξιοποίησε το ανέκδοτο κατά μεγάλο μέρος υλικό σημαντικών αρχειακών κέντρων της Γαλλίας και της Ελλάδας (και όχι μόνο).
Στο βιβλίο εξετάζονται καταρχήν η ιστορική πορεία, η δημιουργία και η οργάνωση των μισθοφορικών σωμάτων που υπηρέτησαν την τρίχρωμη σημαία της επαναστατικής Γαλλίας στο διάστημα από την εμπέδωση της Επανάστασης ως την οριστική κατάρρευση του ναπολεοντείου καθεστώτος (1789-1815). Αναλύονται επίσης τα σημαντικότερα ζητήματα που αφορούν την καθημερινή ζωή, τις τακτικές και τον οπλισμό των μισθοφόρων, τα οικονομικά, πολιτικά και κοινωνικά αίτια της ελληνικής (και της βαλκανικής) μισθοφορίας στη γαλλική υπηρεσία, καθώς και ορισμένα θέματα νοοτροπίας και πολιτικής ιδεολογίας (δυσδιάκριτα κατά κανόνα στις περιπτώσεις αυτές). [...] (Από τον πρόλογο του Ι. Κ. Χασιώτη)