Πατριαρχικά σιγίλλια προς τα Αγιονήσια των Κυκλάδων 1553-1821

Περιγραφή:

Ο Γιώργος Ανωμερίτης ήδη από το προηγούμενο ιστορικό του λεύκωμα "Μοναστήρια των Κυκλάδων με πατριαρχικά σταυροπηγιακά σιγίλλια", είχε παρουσιάσει, χωρίς όμως σχολιασμό, 131 εξ΄ αυτών. Στο νέο του βιβλίο συνέλεξε και παρουσιάζει Πίνακα 214 πατριαρχικών σιγιλλίων γραμμάτων, εκ των οποίων μεταγράφει (α) τα κείμενα 35 σιγιλλίων, τα οποία βρίσκονται στο Αρχειοφυλακείο του Οικουμενικού Πατριαρχείου εν πρωτοτύπω και (β) τα κείμενα 30 σιγιλλίων από άλλες πηγές, τα οποία επελέγησαν μεταξύ των 214, επειδή εμπεριέχουν θέματα, τα οποία θίγονται στο μέρος του γενικού σχολιασμού. Όπως καταγράφει στον Πρόλογο του, η Εκκλησία των Κυκλάδων διαλύθηκε μετά το 1207 από την Ενετοκρατία, για να επαναλειτουργήσει 350 χρόνια αργότερα το 1553 με την ίδρυση Εξαρχιών και Μητροπόλεων υπό το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως. Αυτή η φροντίδα της Μεγάλης Εκκλησίας για την Κυκλαδική Εκκλησία, η οποία λειτουργούσε υπό το διπλό τούρκικο και φράγκικο καθεστώς από το 1553 έως το 1821, αναδεικνύεται μέσα από τα κείμενα των πατριαρχικών σιγιλλίων γραμμάτων. Στο βιβλίο αυτό σχολιάζονται θέματα, όπως το θέμα της αρρενογονίας στη διαδοχή κτητόρων εκκλησιών και μοναστηριών, η απαγόρευση δανεισμού με τόκο από μοναστήρια σε χριστιανούς, η επιβολή κανόνων διαφάνειας και δημοκρατικής λειτουργίας στα κοινοβιακά μοναστήρια, η υποβοήθηση της δημιουργίας σχολείων στις υπόδουλες περιοχές μέσω της περιουσίας μοναστηριών, η προστασία και ενθάρρυνση των κτητόρων στην αναστήλωση των μοναστηριών κ.α. Η θεματολογία αυτή συνοδεύεται από φωτογραφική απεικόνιση των πρωτότυπων κειμένων των σιγιλλίων επιστολών και από μεταγραμμένο κείμενο. Ο συγγραφέας, κυκλαδικής άλλωστε καταγωγής και από τους δύο γονείς, γνωστός για την αγωνιστική, κοινωνική και πολιτική του δραστηριότητα, εξιστορεί λιτά την παρέμβαση της Μεγάλης Εκκλησίας στα κυκλαδικά δρώμενα με αυθεντικά και αδιαμφισβήτητα στοιχεία, τα οποία για πρώτη φορά συλλέγονται και παρουσιάζονται όλα μαζί. Ο Γιώργος Ανωμερίτης, όπως και με τα προηγούμενα "κυκλαδικά" του βιβλία (Βυζαντινό Πάρκο Τραγαίας - ένας θρησκευτικός νησιωτικός Μυστράς στην Κεντρική Νάξο, το Κάστρο της Νάξου και οι εκκλησίες του, Αγία Αικατερίνα Οίας Σαντορίνης, Νάξος και Μικρές Κυκλάδες Άνωθεν, Μοναστήρια των Κυκλάδων με πατριαρχικά σταυροπηγιακά σιγίλλια και Χριστόδουλος Καλλέργης, ένας περιπλανώμενος ζωγράφος εκ νήσου "Μικόνου") εστιάζει την έρευνά του σε μία κρίσιμη για την ιστορία των Κυκλάδων περίοδο, όπως αυτή της Φραγκοκρατίας και Τουρκοκρατίας.