Ωδή στην ελιά
Περιγραφή:
[...] Η ελιά (το δένδρο, ο καρπός, το σύμβολο), με τη βιολογική και κατ' επέκτασιν συμβολική θαλερότητα, έχει συνδεθεί με την τελείωση της ύπαρξης του ανθρώπου στο μεσογειακό χώρο. Η καλλιέργεια, η παραγωγή του ελαίου, του πολύτιμου αυτού αγαθού, με τους ιερούς όρους φύλαξης-προστασίας, και η χρήση του (που φέρει τη συνείδηση αυτής της ιερότητας) μετατρέπεται σε ενέργεια θρεπτική, κατευναστική αλλά και θεϊκή πάνω στο σώμα και στην ψυχή. [...] (Αικατερίνη Πολυμέρου - Καμηλάκη, απόσπασμα από τον πρόλογο του βιβλίου). Περιέχονται τα κείμενα: Η ελιά στην αρχαιότητα: - Χρήστος Μπουλώτης, "Υλικό για μικρές ιστορίες λαδιού από τη Γραμμική Β' γραφή" - Σοφοκλής, Χατζησάββας, "Ελαίας εγκώμιον" - Πάνος Βαλαβάνης, "Το λάδι και οι αρχαίοι Έλληνες" - Παναγιώτης Β. Φακλάρης - Βασιλική Γ. Σταματοπούλου, "Ελαία ελληνική" - Νικόλαος Χρ. Σταμπολίδης, "Αγώνων έπαθλα: αγώνες στεφανίτες, αγώνες χρηματιστές" - Δήμητρα Τσαγκάρη, "Η ελιά ως θέμα των ελληνικών νομισμάτων από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα" Η ελιά στο Βυζάντιο και στη χριστιανική λατρεία: - Δημήτριος Τσουγκαράκης, "Η ελιά και το λάδι στα βυζαντινά χρόνια" - Ηλίας Αναγνωστάκης, "Περί της στάσεως του Ελαιοσταφύλου και Ελαδίου Ιωάννου νοταρίου" - Παναγιώτης Αρ. Υφαντής, "Λάδι το ιερό: συμβολισμοί και χρήστες του λαδιού στην ορθόδοξη παράδοση" - Παναγιώτης Καμπάνης, "Έλαιον αγαλλιάσεως. Η τελετουργία του ελαίου μέσα από τις αγιολογικές πηγές" Η ελιά στη λαογραφία και στην πολιτισμική ανθρωπολογία: - Αικατερίνη, Πολυμέρου - Καμηλάκη "Ο πολιτισμός της ελιάς" - Παναγιώτης Ιω. Καμηλάκης, "Η παραδοσιακή καλλιέργεια της ελιάς στην Κρήτη" - Λουΐζα Καραπιδάκη - Παναγιώτης Αρ. Υφαντής, "Η ελιά και το λάδι στη λαϊκή θρησκευτικότητα: λαογραφική προσέγγιση" - Κωνσταντίνα - Νάντια Σερεμετάκη, "Στα κλαδιά της μνήμης" - Μαρινέλλα Κατσιλιέρη, "Η ελιά, φορέας πολιτισμού και βιώσιμης ανάπτυξης, διαλόγου και ειρήνης ανάμεσα στους λαούς της Μεσογείου. Το πολιτιστικό οδοιπορικό "Οι δρόμοι της ελιάς"." Ελαίω τέχνης: - Αικατερίνη Πατσουμά - Παναγιωτουνάκου, "Ελιά, εικαστικές αναφορές στον χώρο και τον χρόνο" - Λουΐζα Καραπιδάκη, "Η αύρα της ελιάς" - Ίρις Κρητικού, "Ελαιογραφίες ενός μονάκριβου τοπίου" - Flavia Nessi - Γιαζιτζόγλου, "Η εικονογραφία της ελιάς στη σύγχρονη τέχνη" - Παναγιώτα Δ. Ανδριανοπούλου, "Οι ελιές με τις ρυτίδες των γονιών μας" Η τεχνολογία της παραγωγής του ελαιόλαδου: - Γ. Α. Πίκουλας, "Η τεχνολογία της παραγωγής ελαιολάδου κατά την αρχαιότητα: αποτίμηση γνώσεων" - Συμεών Παρχαρίδης, "Γενικά περί της τεχνικής των ελαιοτριβείων" - Νίκος Σηφουνάκης, "Η ελιά, η βιομηχανική εξέλιξη της Λέσβου στις αρχές του 20ού αιώνα" - Ροδούλα Σταθάκη - Κούμαρη, "Εργαλεία και αντικείμενα προβιομηχανικών ελαιοτριβείων στην Κρήτη" Το ελληνικό Μουσείο της Ελιάς Αρκαδίου Κρήτης: - Μύρων Τουπογιάννης, "Τα Καψαλιανά, ένας οικισμός για την ελιά"
