Goya

Περιγραφή:

Το έργο του Γκόγια, για το οποίο οι σύγχρονοί του είτε αδιαφόρησαν είτε εξέφρασαν θαυμασμό, κέρδισε την αποδοχή των τεχνοκριτικών και έγινε ευρύτερα γνωστό στην Ευρώπη το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα. Παρόλο που ο Βαλεντίν Καλδερέρα και ο Φρανθίσκο Θαπατέρ έγραψαν τη βιογραφία του Ισπανού καλλιτέχνη, ο πρώτος το 1863 και ο δεύτερος το 1868, εκείνοι που αναφέρθηκαν με ενθουσιασμό στο άτομό του δεν ήταν συμπατριώτες του.
Οι συνθέσεις του Γκόγια συγκαταλέγονται στα σπουδαιότερα δείγματα ελευθερίας της έκφρασης, που επηρέασαν καλλιτεχνικά κινήματα και στα οποία είναι εμφανής η επίδραση από το πολιτικοκοινωνικό γίγνεσθαι της εποχής -Διαφωτισμό, ορθό λόγο, Γαλλική Επανάσταση, εποποιία του Ναπολέοντα, αντιφιλελεύθερη πολιτική του Φερδινάνδου Ζ'. Ο Ισπανός καλλιτέχνης παρέμεινε πάντα στενά συνδεδεμένος με τους διανοούμενους και τους πεφωτισμένους μεταρρυθμιστές (π.χ., το συγγραφέα, πολιτικό και φιλόσοφο Γκασπάρ Μελτσόρ δε Χοβεγιάνος, το ζωγράφο, ιστορικό και τεχνοκριτικό Θεάν Βερμουδέν, το δραματουργό και ποιητή Λέανδρο Φερνάντεθ δε Μορατίν), το έργο των οποίων και μελετούσε αδιαλείπτως. Επίσης, αν και στις δημιουργίες του απομακρύνθηκε από τον ακαδημαϊσμό και τους καθιερωμένους κανόνες, ποτέ δεν αποδεσμεύτηκε από το κατεστημένο της εποχής. Συνδεόταν με επίσημους κύκλους, με την αριστοκρατία και την αστική τάξη της Ιβηρικής Χερσονήσου, και ήταν προσωπογράφος της αυλής και του βασιλιά -κάποιοι από τους τίτλους που είχε λάβει ήταν: "ζωγράφος του βασιλιά", "ζωγράφος της αίθουσας του βασιλιά", "πρώτος ζωγράφος της αίθουσας του βασιλιά". Αυτοί που πρώτοι ανακάλυψαν τον Γκόγια ήταν Γάλλοι τεχνοκριτικοί. Μάλιστα, ο πρώτος ο οποίος ασχολήθηκε με το έργο του, που αντικατόπτριζε την επικαιρότητα, ήταν ο σπουδαίος Γάλλος ποιητής Σαρλ Μποντλέρ. Στις 15 Οκτωβρίου του 1 857 ανέφερε στην εφημερίδα "Le Present" για τον Ισπανό ζωγράφο: «Οι συνθέσεις του αποπνέουν την αγάπη για το δυσνόητο, έντονες αντιθέσεις, τον ανθρώπινο τρόμο, ενώ χαρακτηριστική είναι η αποτύπωση δεισιδαιμονιών, ελαττωμάτων, δυσμορφιών, καθώς και η τάση για καυστική κριτική. [...] Η αξία του Γκόγια έγκειται στο ότι προσδίδει αληθοφάνεια στο τερατώδες. Οι δάσκαλοί του άσκησαν καταλυτική επίδραση πάνω του. Κανείς δεν τόλμησε περισσότερο από αυτόν να καταστήσει "δυνατό το παράλογο". Όλα αυτά τα τερατώδη πρόσωπα, όλη αυτή η διαβολική ασχήμια είναι γεμάτη ανθρωπιά, ενώ τα σώματα διέπονται από αρμονία. Το σημείο σύνδεσης ανάμεσα στο πραγματικό και στο φανταστικό δεν γίνεται εύκολα αντιληπτό, ούτε από τον πιο έμπειρο αναλυτή, καθώς η τέχνη είναι μερικές φορές υπερβατική».