Το ρούχο

Περιγραφή:

Μέσα από τον Διαγωνισμό Διηγήματος της Αλυσίδας Πολιτισμού IANOS, ο οποίος διεξάγεται για πέμπτη συνεχή χρονιά, δόθηκε η ευκαιρία σε σύγχρονους λογοτέχνες να μοιραστούν, μέσω της γραφής, αναμνήσεις και συναισθήματα αρρήκτως συνδεδεμένα με ένα ένδυμα. Τα μέλη της κριτικής επιτροπής, Ευτυχία Γιαννάκη, Ανδρέας Μήτσου και Κωνσταντίνος Μπούρας, ξεχώρισαν τα καλύτερα διηγήματα και τα παραδίδουν στο αναγνωστικό κοινό, ως ένα βεστιάριο συναισθηματικώς φορτισμένων ιστοριών, με κοινό παρονομαστή τις θύμησες που ένα ρούχο μπορεί να αφήσει βαθιά χαραγμένες στη μνήμη των ανθρώπων. Το συλλογικό υποσυνείδητο εμπλουτίζεται διαρκώς από τις πληγές που γίνονται παθήματα και ανθίζουν μαθήματα. Διδαχές ανεκπλήρωτης σοφίας συσσωρεύονται σταδιακά σαν πολύτιμα πετρώματα δημιουργώντας πολύτιμα αναμνηστικά μιας πορείας ηρωικής μέσα στο πνεύμα της κρίσιμης, μεταιχμιακής και μεταβατικής εποχής μας. Φέτος ειδικά, παρατηρήθηκε μία έξαρση φετιχισμού και οσμολαγνείας. Το λεγόμενο «σύνδρομο της Ηλέκτρας», αλλά και του «αντί-Οιδίποδα» κατά Félix Guattari, κυριάρχησαν τόσο που το ένα τρίτο των υποβληθέντων (εγκύρων και μέσα στους όρους του διαγωνισμού) διηγημάτων αφορά ένα παλαιό, συνήθως άπλυτο ρούχο που λειτουργεί ως οσφρητική γέφυρα ανάμεσα σε ζωντανούς και πεθαμένους (υπό την ευρυτέραν έννοιαν, «οι άνθρωποι που είναι για μας χαμένοι σαν τους πεθαμένους» όπως λέγει ο Καβάφης). Αυτός ο περίεργος φετιχισμός κυριαρχεί στη φετινή πεζογραφική συγκομιδή. Αμέσως μετά ακολουθεί το καλοπλυμένο και καλοσιδερωμένο ρούχο που διαλέγει και προετοιμάζει ο μελλοθάνατος για σάβανο. Φυσικά, κανείς δεν μπορεί να φανταστεί ότι η θανατολαγνεία και η κατάθλιψη επιδεινώθηκε τα χρόνια τού κορονοϊού, των πολέμων, της οικονομικής κρίσεως, όμως η λογοτεχνία λειτουργεί ούτως ή άλλως με τρόπο ομοιοπαθητικό. Η παρενδυσία είναι ο τρίτος θεματικός πόλος γύρω από τον οποίο περιστρέφεται ο αφηγηματικός άξονας αυτής της άκρως αφηγηματικής μηχανής που μόνο «δαιμονία» δεν μπορεί να χαρακτηριστεί. Από πλευράς συχνότητος ακολουθεί ο βιασμός, η κακοποίηση, το σχισμένο ρούχο.